Nola erabili bilatzaileak. Kasu praktiko bat

Askotan irakasleok arazoak izaten ditugu irakasteko ikasleei, modu praktikoan, nola erabili bilatzaileak Interneten. Lana errazte aldera, kasu praktiko bat ekarriko dugu hona.

Kasu hori atera dugu Carles Monereo eta Marta Fuentes irakasleek egindako liburutik, Internet y competencias básicas.

Atentatua Madrilen
Eskola bateko ikasleek, bigarren mailako hezkuntzakoek, jakin nahi zuten zer gertatu zen 2004ko martxoaren 11n Madrilen izandako atentatuan. Ikasgelan luze eta zabal hitz eginda, konturatu ziren informazio eskasa zutela, eta askotan, kontraesanez betea. Hori ikusita, irakasleak proposatu zien bilaketa zorrotza egitea, ikasleek zituzten galderei ganoraz erantzuteko:

• Nola gertatu zen?
• Zer kalte eragin zituen (pertsonen artean, materialak…).
• Nork hartu zuen parte (laguntzak, profesionalak, antolakuntza, erantzukizunak…).
• Nola erantzun zuten hiritarrek? (komunikatuak, ekitaldiak, kale agerraldiak…).
• Nola erantzun zuten gainerako herriek?
• Nondik abiatu ziren lehen ikerkuntzak? Zergatik?
• Zer eragin izan zuen atentatuak politikan eta gizartean?

Erabaki zuten Interneten bilatuko zutela informazioa, beraz, di-da antolatu ziren taldetan, eta hasi ziren bilatzen, hainbat erreminta erabilita: direktorioak (Ozú, eresmas…), bilatze motorrak (Google, Yahoo!, Altavista, Lycos, Alltheweb), metabilatzaileak (Metacrawler), agenteak bilaketa adimentsuak egiteko, sareko prentsa (La Vanguardia, El Periódico de Catalunya, El País, ABC), posta elektronikoa, zerrenda elektronikoak, etab.

Hitz gakoak ere asmatu eta antolatu zituzten, bilaketak egiteko: 2004ko martxoaren 11, Espainia, Madril, hilketa, terrorismoa, izuikara, bonba, trenak, Atochako tren geltokia, Santa Eugeniako tren geltokia, El Pozo del tío Raimundo tren geltokia, Téllez kalea, ETA, etab.

Eragozpenak
Hasi bilatzen, eta berehala konturatu ziren ikasleek informazio larregi zegoela, eta horietako asko, gainera, bat ere zehatza ez, intoxikazio hutsa. Beraz, ezinbestekoa zen bilaketa ondo zehaztea. Nola egin galdera, emaitzak oso bestelakoak ziren:

• 2004ko martxoaren 11. Hori idatziz gero, Googlek ematen zituen 3.070.000 emaitza.
• 2004ko martxoaren 11 + Terrorismoa + Espainia + Madril. Hori idatziz gero, berriz, 25.100 emaitza.

Ikasleak ohartu ziren, bai, zehaztu beharra zegoela, eta estrategia aldatu zuten. Hasi beharra zegoen, gainera, bereizten alea eta lastoa, kontua baitzen aukeratzea informazioa, beren galderei erantzuten zien neurrian.

Erakusketa
Ikasleek izugarri aurreratu zuten informazioa biltzen eta antolatzen. Bukaeran, erakusketa bat prestatu behar izan zuten, egunkari-mural moduko bat, non erakutsi baitzieten gainerako ikasleei zer lan egin zuten.

Hori egin baino lehen, azalpen bat egin zuten ikasgelan, eta hor azaldu prozedura guztia. Ikaskideen onespena jaso zuten, eta zenbait kasutan baita kritika ere. Hori zela eta, talde batzuek errepikatu behar izan zuten bilatze eta antolatze lana.